Górujące nad Atenami wapienne wzgórze – Akropol, jest największą chlubą miasta. Mianem akropolis określano niegdyś miasto lub jego część położoną na wzgórzu (gr. akros – najwyższy, polis – miasto). To właśnie tu znajduje się zespół najpiękniejszych i najlepiej zachowanych zabytków starożytnej Grecji. Wzgórze początkowo pełniło rolę obronną, a z czasem stało się największym okręgiem kultowym Hellady.

Grecja to nie tylko słoneczne plaże, kuszące tawerny, przepastne oliwne gaje i pogodnie nastawieni mieszkańcy, Grecja to także – a może przede wszystkim – zapierające dech w piersiach zabytki starożytności.

Kompleks najpiękniejszych świątyń Akropolu powstał w V w. p.n.e. z inicjatywy Peryklesa. Do zgromadzonych tu, najwspanialszych pomników architektury greckiej należą:

Świątynia Nike

Świątynia Nike – tę niewielką budowlę spotykamy po prawej stronie, zanim jeszcze przekroczymy monumentalną bramę prowadzącą na Akropol – propyleje. Przybytek Nike datowany jest na lata 410-408 p.n.e. Była to budowla w stylu jońskim otoczona niską, kamienną balustradą z reliefem. Dziś fragmenty reliefu obejrzeć możemy w Muzeum Akropolis.

Grecja
Grecja | Jedna ze świątyń na wzgórzu - Erechtejon (by hbarrison)

 

Warto przyjrzeć się płaskorzeźbionym postaciom Ateny i Nike, reprezentujących tzw. „styl mokrych szat”, czyli odzianych w sukna ściśle przylegające do ciała. Fryz przedstawiony u belkowaniu świątyni ukazywał scenę z bitw pod Platejami.

Propyleje

Propyleje – dziś wspinamy się na Akropol po marmurowych schodach stanowiących pamiątkę po rzymianach, dawniej jednak uczestniczący w procesjach panatenajskich Grecy, mieli do pokonania wąską i krętą ścieżkę nim dostali się do sakralnego okręgu.

Właściwe wejście na Akropol, czyli Propyleje, są budowlą o nieregularnym planie. W przejściu znajduje się po sześć doryckich kolumn od wschodniej i zachodniej strony, wewnątrz budynku znajdują się smukłe kolumny jońskie. Po obu stronach bramy miały wznosić się prostokątne portyki, nigdy ich jednak nie ukończono. Lewe skrzydło Propylejów stanowiła Pinakoteka (czyli najstarsza na świecie galeria obrazów).

Grecja
Grecja | Akropolis ateńska z zespołem najwspanialszych budowli starożytności (by dafalias)

Partenon

Partenon – słynie jako najpiękniejsza świątynia wzniesiona w porządku doryckim. Partenon jest budowlą symetryczną, sprawia wrażenie doskonałej harmonii i lekkości tworzących go marmurowych brył. Monument wzniesiono w latach 447-432 p.n.e., według planu Iktinosa i Kallikratesa. Dekorację rzeźbiarską świątyni Ateny uważa się za arcydzieło klasycznej rzeźby greckiej. Nic w tym dziwnego, gdyż zespół artystów pilnie pracował pod kierunkiem samego Fidiasza.

Z zewnątrz zdobiły budowlę dekorowane metopy ukazujące walkę Lapiów z centaurami, cellę zaś otaczał fryz przedstawiający procesję panatenajską. W przyczółku wschodnim ukazana była scena narodzin Ateny, zaś w zachodnim – spór Ateny z Posejdonem o panowanie nad miastem. Najwybitniejszym dziełem Fidiasza był chryzelefantynowy (zdobiony złotem i kością słoniową) posąg Ateny Partenos (Ateny dziewicy).

Większość rzeźb ocalałych z Partenonu znajduje się dziś w British Museum, niektóre egzemplarze możemy jednak znaleźć w miejscowym Muzeum Akropolis.

Erechtejon

Erechtejon – w odróżnieniu od Partenonu jest świątynią wzniesioną na nieregularnym planie. Owa marmurowa budowla jońska, usytuowana była na dwóch poziomach i prowadziły doń trzy wejścia.

Erechtejon wzniesiono w latach 421-405 p.n.e. jako sanktuarium skupiające w sobie kilka obiektów kultowych (ślad w skale po trójzębie Posejdona, słone źródło, drzewo oliwne Ateny, grobowiec Kekropsa) i poświęcone kilku bóstwom (Atenie Polias – opiekunce miasta, Posejdonowi, Erechteuszowi). Na elewację Erechtejonu składają się dwa portyki: portyk kolumnowy i tzw. „Ganek Kor”, gdzie strop wspierają posągi sześciu dziewcząt.

Najwspanialszymi budowlami, ulokowanymi na północnym zboczu Akropolu są: Teatr Dionizosa i Odeon Heroda Attyka.

Teatr Dionizosa

Teatr Dionizosa – dzieje teatru sięgają już V w. p.n.e., jednakże dopiero w 330 r. p.n.e. przybrał on monumentalną, kamienną formę. Po wejściu na obszar należący do teatru, napotkamy najpierw okrągły ołtarz Dionizosa, pozostałości dwóch (starszej i młodszej) świątyń boga, dom teatralny z kolumnowym przedsionkiem, lewe skrzydło proscenium ze wspaniałą kolekcją rzeźb i wreszcie orchestrę, ponad którą górują, półkoliście ułożone rzędy siedzeń. Szczególnie pięknie prezentują się rzeźbione fotele w najniższych rzędach, przeznaczone dla kapłana Dionizosa i cesarza Hadriana.

U szczytu widowni mieści się maleńka, bizantyjska kapliczka „Madonny z groty”. Podążając od teatru Dionizosa na zachód, napotkamy ruiny Asklepiejonu – świątyni Asklepiosa oraz znajdującą się poniżej Kolumnadę Eumenesa – dwupiętrową halę kolumnową o długości 163 m. Niegdyś była ona drogą łączącą teatr Dionizosa z odeonem.

Grecja
Grecja | Partenon - najpiękniejsza ze świątyń wzniesiona w porządku doryckim (by babykrul)

Odeon Heroda Attyka

Odeon Heroda Attyka – odeon był budowlą, w której odbywały się konkursy muzyczne i śpiewacze. Zbudowany był podobnie jak teatr, jednak ze względów akustycznych, przesłaniano go dachem. Ulokowany u stóp Akropolu odeon, nosi nazwę swego fundatora, pewnego bogatego ateńczyka. Podczas rekonstrukcji wyłożono ławy widowni odeonu marmurem, dzięki czemu pełni ona swoją rolę do dziś, podczas odbywających się w Atenach letnich koncertów i prezentacji tragedii antycznych.

Akropol można zwiedzać codziennie od 8.00 do 19.30 (w sezonie letnim) – bilet upoważnia także do wejścia na Agorę, do teatru Dionizosa, na rzymskie forum, wykopaliska Keramejkos oraz do świątyni Zeusa Olimpijskiego. Bilet kosztuje 12 EUR (ulgowy 6 EUR). Ostatni zwiedzający wpuszczani są na pół godziny przed zamknięciem obiektu. Jednak na zwiedzenie Akropolu warto i trzeba poświęcić zdecydowanie więcej czasu. Dogodną porą jest poranek – wtedy jeszcze nie ma tak wielu turystów i nie doskwiera upał. Przed wspinaczką na wzgórze koniecznie trzeba zaopatrzyć się w wodę.

Muzeum Akropolu można zwiedzać od wtorku do niedzieli (8-19, w piątki 8-22 ), w poniedziałki jest nieczynne. Bilet kosztuje 5 EUR (ulgowy 3 EUR). Zainteresowani zwiedzaniem Akropolu znajdą pod tym linkiem duży wybór hoteli w Atenach na każdą kieszeń.

Grecja
Grecja | Erechtejon charakteryzuje delikatność linii i nieregularność planu (by therysma)

Grecja
Grecja | Odeon Heroda Attyka (by babykrul)

Zainteresują Cię również

Pogoda w Atenach Pogoda w Atenach
Leżące na południu Grecji Ateny mogą poszczycić się piękną, ciepłą i słoneczną pogodą od kwietnia do końca...
Nowa-stara atrakcja w Atenach – Wieża Wiatrów Nowa-stara atrakcja w Atenach – Wieża Wiatrów
W Atenach raczej nie brakuje nikomu zabytków, ale dla tych, którzy zwiedzili je wzdłuż i wszerz miasto...
Top 10 miejsc, które warto zobaczyć na Krecie Top 10 miejsc, które warto zobaczyć na Krecie
Kreta to jedna z najczęściej odwiedzanych greckich wysp i wymarzone miejsce na udane wakacje. Oprócz ciepłego morza...
Nowe Muzeum Akropolu w Atenach Nowe Muzeum Akropolu w Atenach
Zaledwie 300 m od Partenonu, w stolicy Grecji, znajduje się szczególnie warte uwagi miejsce – Nowe Muzeum...
Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach
Ateny słyną z ogromnej ilości muzeów. Jednym z nich, szczególnie wartym odwiedzin jest Narodowe Muzeum...