W Atenach raczej nie brakuje nikomu zabytków, ale dla tych, którzy zwiedzili je wzdłuż i wszerz miasto ma nową atrakcję – Wieżę Wiatrów. Prawdę mówiąc, jest to stara-nowa atrakcja, budowla pochodzi bowiem z I wieku p.n.e., ale dopiero w sierpniu 2016 roku, po długich latach zamknięcia dla turystów, udostępniono ją do zwiedzania.

Ozdoba Rzymskiej Agory

Antyczna Wieża Wiatrów mieści się u wejścia na Rzymską Agorę w Atenach (tak, tak, rzymską – jest to bowiem plac z czasów panowania rzymskiego, powstały w efekcie rozbudowy antycznej agory greckiej). W tle budowli wznosi się wzgórze Akropolu. Marmurowa wieża mierzy około 12 metrów i przykuwa wzrok swoim charakterystycznym, ośmiobocznym kształtem oraz intrygującymi płaskorzeźbami u góry każdej ze ścian.

Jaką funkcję mogła pełnić ta tajemnicza budowla? Jej głównym zadaniem był pomiar czasu (zegar słoneczny i zegar wodny) oraz wskazywanie stron świata i kierunków wiatru.

Osiem antycznych wiatrów

To właśnie spersonifikowane wyobrażenia wiatrów, których według systematyki Arystotelesa było osiem, zdobią fryz okalający wieżę. Reliefy są obrazową charakterystyką głównych cech każdego z wiatrów i pogody, jaką ze sobą niosą:

  • Boreasz – wiatr północny – bardzo silny i gwałtowny, ale jednocześnie zdrowy – ukazany jako brodaty strzec dmący w konchę (symbolizuje ona dźwięk dmącego wichru).
  • Notos – wiatr południowy – przywołujący deszcze, mgły i sztormy, niszczący uprawy, ciepły, ale niezdrowy – jego atrybuty to skrzydła i przechylona amfora symbolizująca deszcz.
  • Apeliotes – wiatr wschodni – przynoszący deszcze i urodzaj – w płaskorzeźbie przedstawiony jako młodzieniec w wysokich butach, wysypujący z poły płaszcza owoce i zboże.
  • Zefir – wiatr zachodni – najłagodniejszy z wiatrów, zwiastujący wiosnę, orzeźwiający i sprzyjający kwitnięciu roślin – ukazany jako młodzieniec rzucający na ziemię kwiaty.
  • Kajkias – wiatr północno-wschodni – zimny, przywołujący ciężkie, gradowe chmury – stary mężczyzna w ciężkim odzieniu, strząsający gruz z tarczy.
  • Euros – wiatr południowo-wschodni – silny i suchy, odpowiedzialny za sztormy na Morzu Egejskim zimą i wczesną wiosną – przedstawiany jako brodacz o srogiej twarzy.
  • Skiron – wiatr północno-zachodni – silny i siejący zniszczenie – ukazywany jako brodacz, trzymający w rękach odwrócony kocioł – symbol ocieplenia, które sprowadza zimą do Aten.
  • Lips – wiatr południowo-zachodni – ciepły i suchy – przedstawiany jako lekko odziany, młody mężczyzna dmący w żagiel, który dzierży w dłoniach niczym lirę.

Ateny
Ateny | Wieża Wiatrów z Akropolem w tle (by bsoffa )

Czasomierz i wiatromierz

Pod fryzem z płaskorzeźbami bóstw wiatru, na każdej ze ścian mieścił się zegar słoneczny. Dach Wieży Wiatrów zdobił w czasach starożytnych brązowy posąg Trytona (półczłowieka-półryby), który obracając się, wskazywał kierunek wiatru.

Za projektanta budowli uznaje się astronoma Andronikosa z Kyrros. Jej powstanie datowane jest na 40 r. p. n. e. Wieżę o wysokości 12,8 metra wzniesiono z marmuru, a do jej wnętrza prowadziły dwa portyki (czyli bramy) z kolumnami w stylu korynckim (charakterystyczne liście akantu zdobiące głowicę). Wewnątrz wieży mieścił się zegar wodny, którego mechanizm był ponoć bardzo skomplikowany.

Aż trudno uwierzyć, że ten dość mało wszystkim znany zabytek, uchodzi za jeden z najlepiej zachowanych ateńskich monumentów.

Zjawiskowe płaskorzeźby ateńskiej wierzy wiatrów – Boreasz
Zjawiskowe płaskorzeźby ateńskiej Wieży Wiatrów – Boreasz (by guudgrf )

Zainteresują Cię również

Hera – królowa Olimpu i matka bogów Hera – królowa Olimpu i matka bogów
W mitologii greckiej Hera znana jest jako królowa Olimpu i pani ziemi i niebios. Była najpotężniejszą z bogi...
Artemida – grecka bogini łowów Artemida – grecka bogini łowów
Artemida (rzymska Diana) to obok Ateny i Afrodyty, jedna z najbardziej znanych greckich bogiń. Nazywana Wielką Ł...
Pogoda w Atenach Pogoda w Atenach
Leżące na południu Grecji Ateny mogą poszczycić się piękną, ciepłą i słoneczną pogodą od kwietnia do końca...
Atena – zrodzona z głowy grecka bogini Atena – zrodzona z głowy grecka bogini
Atena – jedna z najpopularniejszych bogiń greckich, już w szkole podstawowej uczyliśmy się o niej. Piękna,...
Top 10 miejsc, które warto zobaczyć na Krecie Top 10 miejsc, które warto zobaczyć na Krecie
Kreta to jedna z najczęściej odwiedzanych greckich wysp i wymarzone miejsce na udane wakacje. Oprócz ciepłego morza...